„Oddać bliską osobę do hospicjum to wstyd”. 4 mity o hospicjach

Choroba, a szczególnie choroba terminalna, to ciężki czas dla wszystkich w rodzinie: każdy musi poradzić sobie z trudnymi emocjami i stresem. Zadaniem hospicjum jest pomoc w tym najtrudniejszym czasie: z otwartością i zrozumieniem dla każdej indywidualnej sytuacji. Hospicja oferują wsparcie psychologiczne i duchowe zarówno dla pacjentów, jak i ich rodzin.

Niekiedy można usłyszeć pewne mity o hospicjach. „Hospicjum to po łacinie zaproszenie, gościnność. To jest moment, w którym przejmujemy opiekę nad człowiekiem, który cierpi, który wymaga naszej pomocy, który oczekuje, że ulżymy mu w cierpieniu. I my chcemy taką pomoc nieść w hospicjum” – mówi lekarz Artur Drobniak z Hospicjum Caritas Diecezji Kieleckiej im. św. Matki Teresy z Kalkuty. Hospicja Caritas świadczą zaplanowaną opiekę holistyczną. Dbają o stan fizyczny pacjentów, zapewniając odchodzenie w godności i bez bólu. Stale podnoszą kwalifikacje personelu, zapewniają jak najlepsze wyposażenie i sprzęt medyczny. Oferują wsparcie duchowe i emocjonalne. Dbają, by pacjenci nie byli samotni, edukują wolontariuszy, którzy mogą im towarzyszyć. „Wydaje mi się, że osoby tutaj przebywające najbardziej potrzebują czasu wspólnie spędzanego z innymi ludźmi. Dlatego myślę, że nasza rola, wolontariuszy opiekuńczych, jest bardzo ważna. Wysłuchanie i podzielenie się takimi naszymi codziennymi sprawami może ucieszyć chorych. Sprawić, że w te dni w hospicjum nie czują się jak na oddziale czy w szpitalu, tylko właśnie jak w domu” – opowiada Piotr Sito, wolontariusz.

Praca w hospicjum daje więcej, niż można się spodziewać. To nie tylko zajęcie, to ulga i nadzieja dawana drugiemu człowiekowi. „Pomoc, jaką wykonuję tutaj, sprawia mi radość i daje satysfakcję. Nawet jak tu przychodzę smutny, to wychodzę zadowolony i taki pełen wewnętrznej energii na zmienianie świata na lepsze – opowiada Piotr. – Choćbym miał niezbyt dobry dzień, to wiem, że zrobiłem coś dobrego, i mam siłę, żeby nadal stawać się lepszym człowiekiem i dążyć do własnych celów”. „Czuję się naprawdę przydatna, to zawód niezwykle pożyteczny, dający wielką satysfakcję” – dodaje pielęgniarka Joanna Zaborowska.

Hospicja Caritas to miejsca niosące pomoc wszystkim. Jeśli pacjenci chcą mieć duchowe wsparcie, to mogą go doświadczyć. „Nie ma znaczenia, czy osoba jest wierząca, czy niewierząca, czy też jakiego konkretnie jest wyznania” – mówi siostra Józefa. „Takiego rozróżnienia, że ktoś jest wierzący, a ktoś jest niewierzący, nie ma. Przyjmujemy wszystkich. Każdy człowiek jest wartością samą w sobie. Czasem jest tak, że osoby, które nie miały bliskości z Panem Bogiem, też proszą o spowiedź i sakramenty” – opowiada ksiądz Zbigniew Wójcik, dyrektor Zespołu Placówek Opiekuńczo – Leczniczych Caritas Diecezji Kieleckiej w Miechowie.

Jeśli rodzina ma możliwość, może towarzyszyć choremu w hospicjum przez cały czas. To zapewnia poczucie bezpieczeństwa, daje siłę. Bliscy mogą również pomagać w codziennych czynnościach, takich jak jedzenie, mycie się czy ubieranie, a także towarzyszyć podczas rozmów z personelem medycznym. Ale jeśli takiej możliwości nie ma lub jest ona ograniczona, pacjentem opiekuje się personel. To nie oddawanie, to powierzenie opieki. „Słowo oddawanie nie jest dobrym słowem, często rodziny naszych pacjentów doświadczają napiętnowania przez innych członków rodziny. Ja bardziej widziałabym to jako powierzenie opieki” – mówi siostra Józefa. „Oczywiście najlepszym środowiskiem przebywania człowieka jest dom (…), my niejako ten dom chcemy tutaj przenieść, a rodzina może przebywać praktycznie w sposób nieograniczony i swobodny” – dodaje ksiądz Krzysztof Banasik, zastępca dyrektora Caritas Diecezji Kieleckiej.

W hospicjum najważniejsze jest życie: w godności, bliskości, poczuciu bezpieczeństwa. A także dbanie, by pacjenci nie rezygnowali z tego, co lubią, co daje im radość. „Jest wiele akcji, które sprawiają ludziom radość, i nawet ostatnio obchodziliśmy urodziny i takie roznoszenie tortów, składanie życzeń: ludzie się z tego cieszą i wielu chce tutaj zostać” – mówi Piotr. Dla pacjentów ważna jest pewność, że w każdej chwili mogą otrzymać pomoc. „W hospicjum jest życie, jest radość, nie tylko smutek, nie tylko umieranie (…). Ten moment, w którym pacjent cierpi, a rodzina stara się, ale nie jest w stanie zaopiekować się chorym tak, jak my to zrobimy: profesjonalnie, jest absolutnie kluczowy – mówi lekarz Artur Drobniak. – Jeżeli komuś, kto cierpi w domu, nie jesteśmy w stanie podać pewnych leków ani zapewnić całodobowej opieki, a rodzina twierdzi, że jednak nie odda pacjenta do umieralni, to niestety śmiem twierdzić, że może szkodzić” – dodaje.

Liczba pacjentów hospicjów stale rośnie. Rosną także koszty utrzymania pacjentów, a placówki mierzą się z brakiem środków na zakup leków, sprzętu medycznego i niedoborem personelu. „Żeby dobrze pomagać, potrzebujemy wsparcia” – podkreśla Monika Figiel, koordynatorka programów senioralnych Caritas Polska.

Widząc, jak wielka jest waga opieki hospicyjnej i paliatywnej, Caritas Polska prosi o pomoc hospicjom poprzez przekazane 1,5 % podatku lub darowizny. Wsparcie od darczyńców przekłada się na realną pomoc finansową dla hospicjów.

„Ostatnie chwile bardzo chorych ludzi, bardzo często najstarszych z nas, wymagają szczególnego zaopiekowania. Rodziny często nie są w stanie zaopiekować się tak ciężko chorymi. Jest także bardzo, wielu samotnych ludzi, którymi nie ma się kto zająć. Instytucje takie jak hospicja są ważnymi miejscami, w których Caritas pełni swoją misję” – podkreśla Monika Figiel, koordynatorka programów senioralnych Caritas Polska.

Przekazując 1,5% podatku lub wpłacając darowiznę poprzez stronę: caritas.pl/hospicja wspiera się hospicja prowadzone przez Caritas.

Caritas to największa organizacja dobroczynna w Polsce. Pomaga setkom tysięcy potrzebujących w kraju i za granicą. Struktura Caritas w Polsce składa się z Caritas Polska, która pełni funkcję koordynatora projektów ogólnopolskich i zagranicznych, oraz z 45 Caritas diecezjalnych, które niosą bezpośrednią pomoc potrzebującym. Organizacja jest częścią sieci Caritas Internationalis i Caritas Europa.