Nowenna #21:20 – dobro wspólne przede wszystkim. Komentarz do intencji

Z modlitwy nowennowej, jaką zaproponował Kościół lokalny w Polsce w związku z kryzysem, który dotknął praktycznie wszystkie formy życia wspólnotowego w naszym kraju – w tradycji chrześcijańskiej korzysta się od wieków. Odprawia się ją najczęściej przez 9 dni (od łacińskiego liczebnika „nona – 9”) przed znaczącymi uroczystościami, ale również przed wybranymi dniami wspomnień świętych patronów. Istnieją też większe inicjatywy związane z nowennami, rozciągnięte na 9 miesięcy lub lat, jak np. ambitna i niezwykle ważna dla tożsamości Kościoła w Polsce Wielka Nowenna przygotowująca na millenium Chrztu Polski w 1966 r., której głównym pomysłodawcą był kardynał Stefan Wyszyński. W ostatnich tygodniach globalną, 9-miesięczną nowennę do Matki Bożej z Guadalupe zainicjował kard. Raymond Burke.

Nie da się przy tym ukryć, że w ostatnich latach i dekadach taka forma modlitwy została w świecie katolickim nieco zapomniana, a w świadomości wielu wiernych funkcjonowała nieco na marginesie. Propozycja KEP jest więc zarówno próbą zrewitalizowana tradycji nowenn w Kościele, ale również – i to jest być może w Nowennie #21:20 najbardziej istotne – wskazuje, że dla wspólnoty Kościoła to właśnie modlitwa celebrowana wspólnie jest głównym narzędziem aktywności. Odnosząc się do wydarzeń dziejących się „tu i teraz” Kościół mógłby co prawda ograniczyć się do publikacji listów pasterskich lub dokumentów teologiczno-duszpasterskich, niemniej, nie może ograniczać się tylko do sfery komunikacji publicystycznej. Inicjatywa nowenny wskazuje, jak fundamentalna jest dla Kościoła wspólnotowa modlitwa wszystkich jego wiernych: duchowieństwa i laikatu. Przyjrzyjmy się więc intencjom nowenny, którą Kościół w Polsce modli się od ubiegłej soboty 16 marca i kończy ją dziś, w Niedzielę Męki Pańskiej 24 marca br.  

O odnowienie wiary każdego z nas, by prowadziła do umocnienia ducha naszego narodu.

Chrześcijaństwo było, jest i będzie wspólnotą. Warunkiem niezbędnym do świadomego uczestnictwa w tej wspólnocie jest osobista decyzja każdego z nas, aby pójść za Chrystusem, karmić się jego Słowem i sakramentami, zwłaszcza Eucharystii oraz pokuty i pojednania, tak ważnym w czasie Wielkiego Postu. Warto pamiętać, że wiarę i tożsamość narodu kształtują nasze indywidualne, codzienne wybory. 

Módlmy się o pojednanie narodowe, mądrość dla rządzących i solidarność społeczną.

Żyjemy w dobie intensywnego konfliktu, który dzieli odbiorców mediów społecznościowych, rodziny, grupy przyjaciół, szkoły i zakłady pracy, ale także jest w jakimś wymiarze odczuwalny we wspólnocie Kościoła. Pojednanie narodowe jest procesem wielokierunkowym, musi odbywać się zarówno na poziomie obywateli, ale też przez odpowiednie podejście rządzących, dążące do zgody, a nie rozdarcia. Bez sprawiedliwości społecznej, zwłaszcza wobec słabszych, pojednanie narodowe zawsze będzie niepełne. 

Módlmy się o zachowanie pokoju i bezpieczną przyszłość dla Polski.

Od ponad dwóch lat żyjemy w rzeczywistości tragicznej wojny za wschodnią granicą. Na horyzoncie nie widać pokoju, a obawy co do naszego bezpieczeństwa nie maleją, lecz rosną. Pamiętajmy jednak o słowach Benedykta XVI, który często podkreślał, że trwały pokój i bezpieczeństwo to nie tylko brak działań wojennych i huku dział, ale trwała harmonia pomiędzy ludźmi i narodami i trwała postawa ludzkiego serca.

Módlmy się o odczytanie prawdziwej roli mężczyzny i kobiety w małżeństwie oraz trwałość rodzin.

Być może dożyliśmy czasów, gdy trwałe, wierne małżeństwo kobiety i mężczyzny jest wyborem heroicznym. Świat wokół zachęca dzisiaj raczej do wyborów w zupełnie przeciwnym kierunku, co więcej kwestionuje wydawałoby się fundamentalne kategorie ludzkiej tożsamości, takie jak płeć. Jak w tym chaosie się odnaleźć? Może wrócić do prostych i jasnych wzorów, do św. Józefa, do tysięcy matek i ojców chrześcijańskich, którzy przez wieki budowali świętość Kościoła, świętość narodów, świętość rodzin?

Módlmy się o siłę i odwagę dla młodych w odkrywaniu wiary i życiowego powołania.

Kolejnym znakiem współczesności jest niepewność. Nie jesteśmy pewni, co przyniesie jutro, z lękiem rozglądamy się za trwałą pracą, stałymi relacjami międzyludzkimi, a coraz częściej sami boimy się wybierać w dłuższej perspektywie czasowej. Pomyślmy jednak optymistycznie – Bóg powołał nas na świat i dał wielką szansę, największą, jaka można sobie wyobrazić. Czy jest sens ją zmarnować? Nie bójmy się kluczowych decyzji życiowych, pamiętajmy, że nikt za nas ich nie podejmie. 

Módlmy się o światło dla nas jako narodu, byśmy kierowali się zawsze dobrem Ojczyzny.

Wielką sztuką jest teraz, w epoce gdy od ludzi tak wiele wymaga się na poziomie rozwoju osobistego, osiągnięcia sukcesu i satysfakcji – uświadomić sobie, że nie istnieje tylko „ja” i „moje”, ale obok jest też „ty”, „my” i „oni”. Warto wychodzić z naszych małych, zamkniętych baniek i dostrzec obok Drugiego, z jego odmienną wrażliwością, potrzebami, niepokojami. Mimo tych naturalnych odmienności coś nas przecież wszystkich łączy: wspólny kod kulturowy, te same dzieje, te same wyzwania i potrzeby. 

Módlmy się o prawdę i odpowiedzialność za słowo w przestrzeni medialnej, także w mediach społecznościowych.

Rzeczywistość wirtualna stała się naszym drugim domem. Można ten proces różnorako oceniać, ale przede wszystkim zadajmy sobie pytanie: jak się zachowujemy w tym drugim domu? Zawsze odpowiedzialnie, czy może wszczynamy awantury, obrażamy, atakujemy, usprawiedliwiając się,  że działamy w słusznej sprawie? Czy multiplikujemy plotki, oszczerstwa, fake newsy? Czy pamiętamy, jaką moc posiada teraz słowo i obraz, zwłaszcza w mediach społecznościowych? Na Facebooku czy Instagramie obowiązują te same zasady moralne, co „na żywo” – warto być zawsze tego świadomym przed każdym wciśnięciem „ENTER”. 

Módlmy się o szacunek i język dialogu w przestrzeni publicznej.

Media społecznościowe miały być narzędziem budującym dialog i wspólnotę, ale stało się inaczej, wraz z ich rozwojem obserwujemy po prostu brutalizację komunikacji publicznej i jeszcze większą agresję. Jako chrześcijanie nie możemy się tej atmosferze poddawać, musimy proponować światu alternatywę w postaci umiejętności rozmowy, szacunku dla osobowej godności każdego człowieka, które jednocześnie nie oznaczają obojętności i relatywizmu.

Módlmy się o pełną ochronę prawną życia dzieci nienarodzonych.

Świadectwem rzeczywistego rozwoju i postępu ludzkości, narodów i wspólnot, w których tyle mówi się teraz o empatii, równości i czułości będzie powszechne uznanie, że każdy ma prawo do życia od poczęcia do naturalnej śmierci i każdy jest w ramach tego prawa równy, niezależnie od wieku, stanu rozwoju i zdrowia, statusu materialnego i pochodzenia. Obowiązkiem każdej racjonalnie myślącej wspólnoty państwowej jest taki kształt systemu prawnego, który chroni, na tyle, na ile jest to możliwe, każdą osobę ludzką, będącą niepowtarzalnym arcydziełem Boga. Ochrona życia to nie kwestia ideologii i poglądów politycznych, ale sprawa biologii i jej fundamentów. 

Nowenna 2120 jest wyraźnie związana ze znaczącymi postaciami św. Andrzeja Boboli i bł. Ks. Jerzego Popiełuszki (którego 40 rocznicę męczeńskiej śmierci będziemy obchodzić w tym roku) oraz ks. Piotra Skargi. Warto przy tym pamiętać, że dwie z trzech głównych postaci przewijających się w Nowennie 2120 to przedstawiciele zgromadzenia jezuitów, które odegrało wielką rolę w dziejach duchowych Polski i Europy.

W ułożonej przez ks. Skargę modlitwie proponowanej na koniec każdego dnia nowenny, wzywamy o „szeroką i głęboką miłość ku braciom i najmilszej Matce, ojczyźnie naszej”. Finisz Wielkiego Postu jest dobrym momentem, aby przy okazji Nowenny 2120 dokonać rachunku sumienia z istotnych braków, które każdy z nas doświadcza w codziennym życiu. Dzięki temu, łatwiej przyjdzie nam przeżywać święte dni Wielkanocy, w których Chrystus Pan przywrócił umęczonej ludzkości radość i nadzieję zwycięstwa nad śmiercią, piekłem i szatanem.