separateurCreated with Sketch.

Czemu Betlejem to „nie bardzo podłe miasto”? Sprawdź, czy dobrze rozumiesz kolędy

KOLĘDY
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Joanna Operacz - 12.01.22
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Co właściwie znaczy wyraz „jasełka”? Czym bym „rąbek”, w który Maryja zawinęła nowo narodzonego Jezusa? Zobaczcie nasz słowniczek archaizmów kolędowych, żebyście wiedzieli, co śpiewacie.

Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.

Przekaż darowiznę za pomocą zaledwie 3 kliknięć

Synek znajomych poprosił kiedyś mamę, żeby zaśpiewała mu „tę ładną piosenkę o wszach” (tak, wcześniej w przedszkolu była wszawica). Chodziło mu o Cichą noc z fragmentem: „pokój niesie ludziom wszem”. Inny gdy usłyszał, że alpiniści zabierają w góry czekany, powiedział, że zna ten wyraz, bo śpiewa się o nim w kościele. Kiedy? Po chwili sobie przypomniał: „od patriarchów czekany”.

Ale nawet dorośli mogą się zastanawiać, skąd się wziął „królewic” (A może „królewicz”?) w kolędzie Gdy śliczna Panna, i czy powinno się śpiewać „Cóż masz, niebo, nad ziemiany?”, czy może „Cóż masz, niebo, nad ziemiami?”

Wiele polskich kolęd to żywe zabytki, mają po kilkaset lat. Najstarszy utwór, który jest wciąż śpiewany w kościołach, czyli Anioł pasterzom mówił, został po raz pierwszy zanotowany w XVI w., ale prawdopodobnie pochodzi z XIV w.

Sam termin „kolęda” na określenie pieśni bożonarodzeniowej powstał na przełomie XVII i XVIII wieku i na ten czas datuje się kilka popularnych do dzisiaj utworów, np. W żłobie leży, przypisywany jezuicie Piotrowi Skardze. Nic więc dziwnego, że w tekstach kolęd spotykamy archaizmy, czyli wyrazy, które wyszły już z użycia. Niektóre to prawdziwe perełki.

Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.

Aleteia istnieje dzięki Twoim darowiznom

Pomóż nam nadal dzielić się chrześcijańskimi wiadomościami i inspirującymi historiami. Przekaż darowiznę już dziś.

Dziękujemy za Twoje wsparcie!

Top 10
See More
Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.