Nieoczekiwany upadek afgańskiego rządu i szeroka ofensywa oddziałów talibów spotęgowały chaos w państwie, które próbuje się odbudować po latach wojen i interwencji zbrojnych. W wyniku tegorocznego kryzysu już ponad 400 tys. osób zostało wewnętrznie przesiedlonych, dziesiątki tysięcy próbują wydostać się z Afganistanu na wszelkie możliwe sposoby. Świat obiegły dramatyczne zdjęcia zdesperowanych Afgańczyków chwytających się odlatujących samolotów, aby opuścić kraj. Część uchodźców z pewnością trafi do Polski.
Pomoc w drodze
– Nikt nie wie, jak rozwinie się sytuacja. Wiadomo jednak, że ci, którzy starają się uciec, potrzebują pilnej pomocy humanitarnej. Jedzenie, woda, środki higieniczne, ubrania i koce, tymczasowa infrastruktura sanitarna – są im potrzebne, aby mogli przetrwać najbliższy, najtrudniejszy czas. Dlatego organizujemy wsparcie z myślą o tysiącach ludzi, w tym licznych rodzinach, będących w drodze do nowego, nieznanego jeszcze domu – informuje ks. dr Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska.
Pomoc Caritas trafi do afgańskich uchodźców kilkoma drogami. Najwięcej Afgańczyków dostaje się do krajów sąsiadujących. Caritas Polska będzie tam pomagać we współpracy z pakistańskim oddziałem Caritas.
– Przekażemy środki m.in. na zakup żywności, pakietów higienicznych, na zapewnienie dostępu do czystej wody oraz godnych warunków sanitarnych (prysznice i toalety) – wyjaśnia Krzysztof Iwiński, koordynator programów zagranicznych Caritas Polska. I dodaje, że organizacja jest zaangażowana również w pomoc uchodźcom mieszkającym w obozie na greckiej wyspie Lesbos, gdzie w ostatnich miesiącach młodzi wolontariusze Caritas Polska rozdawali żywność i prowadzili dla dzieci zajęcia edukacyjne.
W ośrodkach i na granicy
W Polsce wsparcie Caritas dla uchodźców ma charakter zarówno interwencyjny jak i systemowy.
– W ostatnich dniach przekazaliśmy pomoc dla potrzebujących cudzoziemców znajdujących się w strzeżonym ośrodku w Czerwonym Borze. Wsparcie zostało przekazane również do innej placówki w województwie podlaskim, do której przyjechały osoby ewakuowane z Kabulu. W odpowiedzi na zgłoszone potrzeby przygotowaliśmy dla nich wodę, odzież, artykuły higieniczne, kredki, maskotki dla najmłodszych – wylicza Marta Walasik-Sałek, koordynatorka projektów na rzecz wsparcia migrantów i uchodźców w Caritas Polska.
– W każdej chwili jesteśmy też gotowi dostarczyć pomoc doraźną uchodźcom przebywającym na granicy polsko-białoruskiej. Chodzi o żywność, koce, śpiwory, środki opatrunkowe. Od kilku dni staramy się uzyskać zgodę na dotarcie tam z pomocą humanitarną. Czekamy tylko, aż pozwoli na to sytuacja, bo obecnie jest to niemożliwe – wyjaśnia ks. Marcin Iżycki.
Zdaniem Marty Walasik-Sałek wzrost liczby uciekinierów z Afganistanu, którzy będą szukali schronienia w Polsce, jest wysoce prawdopodobny.
Przygotować się na kryzys
– Musimy być na to dobrze przygotowani – podkreśla ekspertka Caritas Polska. Migrantom i uchodźcom przybywającym do naszego kraju pomagają specjalne placówki prowadzone przez Caritas Polska w Warszawie i Szczecinie, a także przez diecezjalne Caritas w Gdańsku i Koszalinie.
– Nasze Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom zapewniają wszechstronne wsparcie, m.in. dopłaty do wynajęcia mieszkań, pomoc w zdobyciu pracy, w załatwieniu spraw urzędowych, a także odzież, paczki żywnościowe, dofinansowanie kosztów leczenia. Bo ludzie, którzy do nas docierają są często schorowani, cierpią na choroby przewlekłe, potrzebują lekarstw – wyjaśnia Marta Walasik-Sałek. I dodaje, że w związku z obecną sytuacją potrzeby ośrodków pomagających uchodźcom będą o wiele większe.
Caritas Polska uruchomiła specjalną zbiórkę środków na pomoc uchodźcom z Afganistanu. Zebrane fundusze zostaną przeznaczone na wsparcie działań Caritas w Pakistanie i Iranie oraz na potrzeby uchodźców przebywających już w Polsce.