Sanktuarium w Ludźmierzu to najstarsze sanktuarium na Podhalu. To tam znajduje się łaskami słynąca figurka Matki Bożej. Z tym wyjątkowym miejscem związanych jest kilka legend. Jedno ze zdarzeń uznano nawet za prorocze.
W 1963 roku z ręki Maryi niespodziewanie wypadło berło, które w ostatniej chwili chwycił bp Karol Wojtyła. Kilka miesięcy później mianowano go metropolitą krakowskim, a następnie został papieżem.
W Ludźmierzu znajduje się sanktuarium maryjne z figurą Matki Bożej zwaną Gaździną Podhala. To miejsce kultu czczone nie tylko przez górali, ale także przez wiernych na całym świecie. Kopie rzeźby są m.in. w Betlejem, w Chicago, Kanadzie, na Dominikanie oraz w wielu miejscach. Jedną z nich, przez cały pontyfikat, miał w swoich prywatnych pokojach Jan Paweł II.
Historia sanktuarium sięga 1234 roku, kiedy rozpoczęto budowę modrzewiowego kościoła. Świątynia miała być ośrodkiem szerzenia wiary katolickiej na tych terenach.
Przez jakiś czas miejscem opiekowali się cystersi. Surowy klimat oraz częste najazdy zbójców i Tatarów spowodowały, że zakonnicy przenieśli się do Szczyrzyca (tam do dziś znajduje się opactwo cysterskie).
Powstanie cudownej figury datuje się natomiast na 1400 rok. Historycy sztuki nie są w stanie wskazać autora rzeźby oraz miejsca jej powstania. Licząca ponad 600 lat pozłacana figura wykonana jest z drzewa lipowego i mierzy 125 cm.
Z figurą związane są ciekawe legendy. Pierwsza z nich mówi o kupcach jadących na Węgry, którym ukazała się postać Matki Bożej. Na miejscu objawienia wzniesiony został kościół, w którym umieszczono statuę Maryi trzymającą w jednym ręku berło, a w drugiej Dzieciątko.
Druga opowiada historię cudownie ocalałego węgierskiego kupca. Mężczyzna jechał z winem na jarmark do Nowego Targu. Niestety jego wóz z końmi utknął na bagnach. Kupiec zaczął się modlić i po chwili ujrzał Matkę Bożą na złotym obłoku. Postać pomogła mu wyciągnąć jego dobytek z bagien, następnie poprowadziła go traktem i zniknęła tuż przy ludźmierskim kościele.
Przy wejściu do sanktuarium do dziś stoi studnia ze źródlaną wodą.
15 sierpnia 1963 roku miało miejsce jeszcze jedno wyjątkowe wydarzenie. Tego dnia Madonna była ukoronowana koronami papieskimi. Nałożyli je biskup Karola Wojtyła oraz kardynał Stefan Wyszyński.
Kiedy podniesiono figurę, ona nagle się przechyliła. Z jej ręki wypadło berło, które w ostatniej chwili złapał bp Wojtyła. Prymas Wyszyński rzekł wtedy: "Karolu, Matka Boska przekazuje Ci władzę". Kilka miesięcy później bp Wojtyła został mianowany metropolitą krakowskim, później wybrano go na następcę św. Piotra. Warto wspomnieć, że Jan Paweł II kilkakrotnie odwiedzał to sanktuarium.
W 1979 roku, podczas pierwszej pielgrzymki do Polski, Ojciec Święty podziękował za przyniesienie figury do papieskiego ołtarza. Porównał wówczas Gaździnę Podhala do obrazu Matki Bożej z Guadalupe.
"Kiedy byłem w Meksyku, patrzyłem na Matkę Boską z Guadalupe, Matkę Boską Indian... Przychodziła mi na myśl najbardziej Matka Boska Ludźmierska, bo to taka prawdziwa gaździna góralska" – podkreślił wówczas Jan Paweł II. To także papież Polak ogłosił ludźmierskie sanktuarium bazyliką mniejszą.
W 2003 roku, w 40. rocznicę koronacji Gaździny Podhala, papież ofiarował sanktuarium piuskę. Umieszczono ją w ołtarzu, tuż przy wizerunku Matki Bożej.
27 kwietnia 2014 roku, w dniu kanonizacji Jana Pawła II przez papieża Franciszka, do berła został przymocowany pierścień z relikwiami świętego.
Sanktuarium, w którym znajduje się cudowna figura Matki Bożej Królowej Podhala, jest głęboko zakorzenione w góralskiej tradycji. Podczas regionalnych uroczystości wierni modlą się m.in. o opiekę oraz szczęśliwy wypas stada owiec.
Do kościoła przylega także ogród różańcowy. W jego środku znajduje się naturalnej wielkości rzeźba przedstawiająca klęczącego papieża Jana Pawła II. Ciekawostką ogrodu są tzw. "wrota wiary" – umieszczono tam dzwon, w który każdy może uderzyć. Symbolizuje on odnowienie wiary.
Korzystałam z: mbludzm.pl; dzieje.pl; maryjny.pl.
