Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.
Rozmowa z o. Zacheuszem Drążkiem, franciszkaninem, przełożonym wspólnoty franciszkanów w Bazylice Grobu Pańskiego w Jerozolimie w latach 2013-2019.
Iwona Flisikowska: Jak ojciec wspomina swoje pierwsze kroki w Jerozolimie i w najważniejszym miejscu dla każdego chrześcijanina, jakim jest Bazylika Bożego Grobu w Jerozolimie?
O. Zacheusz Drążek OFM: Bardzo dobrze pamiętam tę chwilę. Kiedy pierwszy raz przekroczyłem próg świątyni, zanim jeszcze zaniosłem swoje rzeczy do mojej celi zakonnej, uklęknąłem na posadzce. Pochyliłem się i ucałowałem kamienną posadzkę mówiąc: Panie Jezu, proszę Cię, aby to miejsce Twojej obecności nigdy mi nie spowszedniało i zawsze było święte.
I te słowa modlitwy towarzyszyły mi przez sześć lat służby braciom franciszkanom i pielgrzymom z całego świata w Bazylice Bożego Grobu.
Zmierzając do Jerozolimy, jako pielgrzymi czy podróżni, zatrzymujemy się zawsze w najważniejszym miejscu dla całego świata chrześcijańskiego, jakim jest Bazylika Bożego Grobu. Z kolei wspólnoty prawosławne określają bazylikę słowem Anastasis, czyli Bazylika Zmartwychwstania.
Każdy pielgrzym wchodzi do pustego grobu, a tenże grób staje się niemym świadkiem zmartwychwstania. Wielu pielgrzymów dotyka swoimi różańcami czy chustkami kamienia namaszczenia, czy płytę w Bożym Grobie.
Pielgrzymi przybywają do Ziemi Świetej z konkretnymi intencjami i głęboką wiarą. Modlą się w tych miejscach, gdzie modlił się Jezus… Gdzie się narodził, gdzie mieszkał, gdzie głosił Dobrą Nowinę, gdzie uzdrawiał i w końcu gdzie przeżył ostatnie godziny swojego życia ziemskiego, gdzie umarł i zmartwychwstał.
Pielgrzymi szczególnie emocjonalnie przeżywają osobisty udział w liturgii Wielkiego Tygodnia w Jerozolimie. Mając świadomość wydarzeń, które dokonały się w tych świętych miejscach. Nie sposób nie uronić łzy modląc się na Via Dolorosa, czy też modląc się i całując miejsce pochówku i zmartwychwstania Jezusa.
Często mówi się o obowiązującym status quo w bazylice.
W Bazylice Bożego Grobu obowiązuje prawo z 1853 r. – czyli status quo, które określa nasze wspólne życie pomiędzy trzema wspólnotami: Greków prawosławnych, Ormian i katolików. To prawo odnosi się do naszego codziennego życia. Pozwala nam, żyjącym w środku bazyliki duchownym, jak też pielgrzymom nawiedzającym to święte miejsce, codzienne funkcjonowanie.
Status quo określa godziny modlitw dla poszczególnej wspólnoty, cały podział terytorialny bazyliki – co do której wspólnoty należy. Co najważniejsze, pozwala to zachować porządek sprawowania codziennych liturgii, procesji, mszy świętych. Porządkuje sprawowanie głównych świąt podczas całego roku.
Dla wielu pielgrzymów zadziwiajacym faktem jest to, że od ponad trzech wieków główne drzwi bazyliki są zamykane o określonej godzinie przez rodzinę muzułmańską. Tylko ta rodzina ma klucze…
Zatem żadna ze wspólnot żyjących w Bożym Grobie nie może powiedzieć, że skoro ma klucze, bazylika należy tylko do niej. Status quo odnosi się także do planu sprawowania liturgii podczas Świąt Wielkanocnych.
Jak wygląda Wielki Tydzień w Jerozolimie?
Przeżycie Triduum Paschalnego właśnie w Jerozolimie jest szczególnym wydarzeniem dla wszystkich, którzy przybywają na te uroczystości. Niesamowita jest świadomość, że dokładnie w tym samym czasie, kiedy my katolicy przeżywamy Święty Tydzień, mieszkańcy Izraela rozpoczynają świętowanie Paschy żydowskiej.
Kościół Greków prawosławnych przeżywa swoje święta Wielkanocne dwa tygodnie po naszych, katolickich. Ale czasami zdarza się, że wszyscy razem obchodzimy uroczystości dokładnie w tym samym czasie.
A celebracje liturgiczne? W tak szczególnym miejscu, jakim jest Jerozolima, na pewno są wyjątkowe.
W Wielki Czwartek, na pamiatkę ustanowienia sakramentu kapłaństwa, odbywają się uroczystości w Cenacolo, czyli Wieczerniku, gdzie Jezus ustanowił sakrament Eucharystii. Kustosz Ziemi Świętej każdego roku dokonuje obmycia nóg 12 chłopcom palestyńskim.
W tym dniu jest też sprawowana msza święta za pozwoleniem władz izraelskich, ponieważ Wieczernik należy obecnie do państwa izraelskiego. Jednakże raz w roku mamy prawo na sprawowanie liturgii Eucharystii i jest to rzeczywiście bardzo wzruszająca i niezwykła celebracja.
Ważnym elementem jest też wieczór Wielkiego Czwartku. To czas modlitw, śpiewów i czuwania w Ogrodzie Oliwnym, czyli Getsemani, gdzie Jezus modlił się bezpośrednio przed męką. W uroczystym czuwaniu biorą udział pielgrzymi z całego świata, zwłaszcza młodzież.
W Wielki Piątek cała liturgia koncentruje się na Kalwarii. Tu, gdzie stał krzyż Jezusa Chrystusa i gdzie dokonała się ofiara za nasze grzechy, my kapłani stajemy razem z pielgrzymami, aby celebrować całą liturgię Wielkiego Piątku.
Wczesnym rankiem ulicami miasta, czyli tradycyjną Via Dolorosa, pielgrzymi, razem z braćmi franciszkanami prowadzącymi całą liturgię, przeżywają w wielkim skupieniu drogę krzyżową.
W Wielką Sobotę, i tu duże zdziwienie dla większości osób, franciszkanie sprawują Liturgię Paschalną w Bożym Grobie już rano, zazwyczaj ok. godziny 8.00. Uroczystości przebiegają prawie tak samo, jak w każdych innych świątyniach katolickich na całym świecie.
Uroczystośc Paschy dlatego jest sprawowana tak wcześnie, ponieważ wymaga tego wspomniane wczesniej prawo status quo. Cały czas pamiętamy o tym, że w bazylice są również inne wspólnoty, które też mają codziennie swoje liturgie w ustalonych od wieków (dosłownie) godzinach.
Podobnie jest też z Niedzielą Zmartwychwstania, gdzie główne uroczystości zaczynają się zazwyczaj o 10.00. To szczególny dzień, w którym praktycznie „od rana do wieczora” przybywają pielgrzymi z różnych zakątków świata, aby dotknąć i być w miejscu, w którym Jezus pokonał śmierć.
Najważniejsze, wielkanocne przesłanie dla czytelników portalu Aleteia z Ziemi Pana Jezusa?
Chociaż Ewangelie nie opisują spotkania Maryi ze swoim Synem po Jego Zmartwychwstaniu, to jest to opisane w apokryfach. Osobiście nie potrafię sobie wyobrazić, żeby Jezus nie ukazał się swojej ukochanej Matce.
Upamiętnieniem tego niezwykłego spotkania jest nasza franciszkańska kaplica na terenie Bazyliki Bożego Grobu, w której znajduje się Najświętszy Sakrament. Tutaj w dzień i w nocy bracia franciszkanie spotykają się na modlitwie brewiarzowej. To jedyne miejsce w całej bazylice, gdzie Zmartwychwstały Chrystus zamieszkuje pod postacią chleba w tabernakulum.
Każdej osobie zmierzającej do miejsca ukrzyżowania, ale też i zmartwychwstania Jezusa mogę powiedzieć, że jest to miejsce cudów, szczególnie duchowej przemiany, gdzie ludzie proszą o spowiedź po wielu latach. Jest też wiele świadectw pielgrzymów, którzy mówią o wysłuchanych modlitwach.
Dlatego wszystkim czytelnikom portalu Aleteia życzę swoistej podróży do Jerozolimy i do Bazyliki Bożego Grobu, aby bardzo osobiście spotkać się z Jezusem Zmartwychwstałym.
