Jak rozmawiać z dziećmi w żałobie?

W Polsce co pół godziny jedno dziecko poniżej 18. roku życia staje się sierotą lub półsierotą. 40 proc. dzieci po stracie rodzica przejawia problemy emocjonalne dłużej niż rok. Dzieci w żałobie to często zapomniani żałobnicy, którym jednak należy poświęcić uwagę, by pomóc im przejść przez ten trudny czas.

„Ważni – niewidziani. Zauważ, zrozum, wesprzyj” to kampania społeczna Fundacji Hospicyjnej, w której organizacja podpowiada m.in., jak rozmawiać z dziećmi w żałobie. Publikowane w internecie filmy i merytoryczne grafiki mają przełamać tabu związane z rozmową o śmierci i dostarczyć rzetelnej wiedzy na ten temat.

Jak rozmawiać z dziećmi w żałobie?

Opiekunką merytoryczną programu wsparcia dla dzieci i młodzieży w żałobie pod nazwą „Tumbo Pomaga” jest psycholog gdańskiego Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych im. ks. E. Dutkiewicza Agnieszka Paczkowska:

W sytuacji poważnej choroby lub śmierci nie wiemy, jak zachowywać się wobec własnych dzieci, odkładamy ważne rozmowy na później. Chcemy ochronić dzieci przed bolesną rzeczywistością, tymczasem utrudnia to im odnalezienie się w kryzysie lub wejście w proces żałoby. Przygotowany przez nas program jest źródłem wsparcia dla dzieci i młodzieży w żałobie ich rodziców i opiekunów oraz merytorycznych informacji dla nauczycieli.

Edukacja związana ze zdrowym przeżywaniem żałoby jest niezwykle ważna, również w społeczności szkolnej, do której zgodnie ze statystykami codziennie wkracza jeden uczeń po stracie. Aby wyjść naprzeciw zjawisku, na które placówki oświatowe nie są przygotowane, Fundacja Hospicyjna od kilku lat prowadzi szkolenia dla nauczycieli i pedagogów, w których udział wzięło już 500 osób. Od czterech lat uczniowie gdańskich szkół 21 listopada organizują Dzień Tumbo – dzień solidarności z dziećmi i młodzieżą w żałobie. Tego dnia nauczyciele prowadzą zajęcia warsztatowe na podstawie scenariuszy opracowanych przez Fundację. Ich głównym bohaterem jest pomarańczowy słoń Tumbo – symbol programu, dla którego podopiecznych dzieci samodzielnie organizują kiermasze i zbiórki. Dzień Tumbo mogą organizować szkoły w całej Polsce, niezbędne materiały i instrukcje znajdują się TUTAJ.

Wsparcie w rozmowach z dzieckiem w żałobie

Osoby, które poszukują narzędzi wsparcia w rozmowie z dzieckiem w żałobie, mogą skorzystać również z serii książek terapeutycznych wydawanych przez Fundację: Bajka Plasterek. 23 listopada ukaże się kolejna bajka w serii – „45 naprawdę niezwykłych słoni” autorstwa Marty Zaremby. Każda z bajek przygotowana została pod czujnym okiem psychologów, opatrzona jest specjalnym komentarzem dla rodziców, którzy odpowiednio przygotowani do lektury, mogą poprzez historie bohaterów książki, nawiązać z dzieckiem rozmowę o zmarłej osobie: mamie (książeczka pt. „Czary mamy”), tacie („Za siódmą górą”), dziadku („Zaczarowany ogród dziadka”), babci („45 naprawdę niezwykłych słoni”) lub innym członku rodziny (“Trzecie życzenie Tumbo”). Bajki można nabyć m.in. w internetowej księgarni Fundacji (TUTAJ).

Fundusz Dzieci Osieroconych powstał przy Fundacji Hospicyjnej w 2006 r. Pierwszą pomocą skierowaną do dzieci, których bliscy umarli po ciężkiej chorobie pod opieką hospicjów było wsparcie materialne, tj. finansowanie letnich i zimowych obozów, stypendiów edukacyjnych oraz zbiórki prezentów z okazji Dnia Dziecka, Świąt czy wyprawek szkolnych. W 2014 r. ruszył program Tumbo Pomaga, który oferuje szeroki wachlarz narzędzi pomocowych,  w tym portal, na którym dzieci i młodzież w żałobie mogą znaleźć podpowiedzi, jak radzić sobie z emocjami, skorzystać z specjalnie przygotowanych dla nich interaktywnych form: skrzynki i kalendarza wspomnień, forum i wielu innych.

Po wsparcie psychologiczne można zgłosić się poprzez Tumbolinię: 800 111 123 (od poniedziałku do piątku w godzinach 12-18). W siedzibie Hospicjum w Gdańsku udzielane są także konsultacje indywidualne.

Czytaj także:
Żałoba. Jakich słów pocieszenia unikać

Czytaj także:
Jak pożegnać się z ukochaną osobą, kiedy serce nie chce pozwolić jej odejść?

Czytaj także:
Żałoba. Jak wspierać bliskich?