Pielgrzymka ta, rozpoczęta w Warszawie w wigilię uroczystości Zesłania Ducha Świętego, była – jak pamiętamy) tchnieniem Ducha, budzącym społeczeństwo, dającym mu poczucie wspólnoty i podmiotowości. Była, jak powiedział Jan Paweł II, bierzmowaniem dziejów narodu.
Pielgrzymka z 1979 r. była generalną próbą procesu, jaki doprowadził do obalenia komunizmu w tej części Europy. Patrząc na jej owoce, polskiego papieża można z pewnością zaliczyć w poczet „ojców zjednoczonej Europy”, szczególnie z tego względu, że pozostali „ojcowie” bynajmniej nie myśleli o integracji Wschodu i Zachodu, a inspiracji do tego dostarczył dopiero Jan Paweł II.
Patrząc na tłumy, jakie znienacka wyległy na ulice miast poczynając od Warszawy, poprzez Gniezno, Częstochowę, Kraków i Nowy Targ, zobaczyliśmy nową Polskę, solidarną i zjednoczoną jak nigdy przedtem.
