Dźwięk podziemnych dzwonów symbolizuje wyrywający się spod ziemi głos zamordowanych w Katyniu, Miednoje i Charkowie polskich oficerów. 3 kwietnia 1940 r. do Katynia wyruszyły pierwsze transporty polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w łagrach na terytorium Związku Radzieckiego.
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęła się likwidacja obozu w Kozielsku. Tego dnia zabrano do transportu pierwszą grupę jeńców. Był to początek masowych egzekucji polskich jeńców wojennych, przeprowadzonych przez NKWD.
21 lat temu odbyła się uroczystość poświęcenia Polskiego Cmentarza Wojennego w Charkowie, na którym spoczywa ponad 4 tys. oficerów Wojska Polskiego zamordowanych wiosną 1940 r. przez NKWD. Nie jest to jedyny cmentarz związany z ofiarami Zbrodni Katyńskiej. W tym samym 2000 r. podobne cmentarze otwarto także w Katyniu i Miednoje, a w 2012 r. w Kijowie–Bykowni.
Cmentarze katyńskie
Trzy najstarsze cmentarze katyńskie są do siebie bardzo podobne. W ich centralnym punkcie umieszczone są ściany z wyrytymi na nich imionami i nazwiskami ofiar. Przed ścianami znajdują się ołtarze polowe, przy których sprawowane są msze św. w intencji zamordowanych. Na każdym z cmentarzy znajduje się także krzyż oraz podziemne… dzwony.
Każdy z dzwonów został zamontowany poniżej poziomu ziemi w specjalnie wykonanej niszy, co ma symbolizować jego „uwięzienie”. Wydobywający się głos jest nieco stłumiony, lecz nie sposób go całkowicie zagłuszyć – ma to być przestrogą dla przyszłych pokoleń. Ich dźwięk symbolizuje wyrywający się spod ziemi głos zamordowanych w tych miejscach polskich oficerów.
Zobacz galerię zdjęć ⬇
Dzwony katyńskie
Dzwony, na zlecenie Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, wykonane zostały przez założoną w 1808 r. renomowaną odlewnię dzwonów Janusza Felczyńskiego z Przemyśla. Każdy z nich waży ok. 800 kg. Na ich zewnętrznej ścianie umieszczono tekst „Bogurodzicy”, a ich nazwy to – w nawiązaniu do miejsca, do którego trafiły – Katyń, Miednoje i Charków.
Dźwięk dzwonów po raz pierwszy zabrzmiał podczas ceremonii otwarcia i poświęcenia cmentarzy. Przy ich głębokim tonie dokonywał się moment poświęcenia ostatniego miejsca spoczynku polskich oficerów. Co ciekawe, kilkakrotnie wykorzystywano przejmujący dźwięk podziemnych dzwonów katyńskich podczas uroczystości w kraju.
Na przykład 13 kwietnia, podczas obchodów Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, msza św. sprawowana na placu apelowym Muzeum Katyńskiego rozpoczęła się od odtworzenia bicia jednego z katyńskich dzwonów.
Posłuchaj ich dźwięku: