8 postulatów „Listu otwartego skrzywdzonych”
List został przekazany 13 maja 14 członkom Rady Stałej KEP oraz do wiadomości nuncjusza apostolskiego w Polsce. Sygnatariusze zapowiedzieli publikację treści listu siedem dni po jego wysłaniu.
Inicjatorami listu są Tośka Szewczyk, autorka książki „Nie umarłam. Od krzywdy do wolności”, Robert Fidura, heraldyk działający na rzecz osób wykorzystywanych seksualnie, oraz Jakub Pankowiak, muzyk i bohater dokumentu braci Sekielskich „Zabawa w chowanego”.
Sygnatariusze listu oczekują m.in. spotkania KEP z delegacją osób skrzywdzonych, wsparcia zmian w prawie kanonicznym, nadania pokrzywdzonym statusu strony procesowej, określenia terminu działań niezależnej komisji badającej przypadki wykorzystania seksualnego od 1945 r. oraz zmian w praktykach Kościoła dotyczących zgłaszania przypadków wykorzystywania seksualnego.
Sygnatariusze proszą o wsparcie i udostępnianie treści listu w mediach społecznościowych z hasztagiem #SolidarniZeSkrzywdzonymi oraz o podpisywanie petycji online.
Treść „Listu otwartego skrzywdzonych”
Drodzy Bracia w Chrystusie,
Jako osoby skrzywdzone w Kościele wyrażamy zaniepokojenie sprawami opisanymi przez red. Zbigniewa Nosowskiego w artykule „«Czy Ksiądz Biskup mógłby w końcu usłyszeć mój głos?». Pytania do abp. Tadeusza Wojdy” na portalu Więź.pl. Biorąc pod uwagę, iż opisane kwestie dotyczą skandalicznego sposobu traktowania osób skrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym w diecezji, którą kieruje wybrany większością Waszych głosów przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, zwracamy się do Was wszystkich w formie listu otwartego.
„Nikt nie powinien błagać o sprawiedliwość w Kościele” – napisała w swoim zeszłorocznym apelu Papieska Komisja ds. Ochrony Małoletnich. Ponieważ jednak w wielu polskich diecezjach pokrzywdzeni wciąż traktowani są przedmiotowo, a od ludzkiego cierpienia ważniejsze okazuje się dobro instytucji, sformułowaliśmy listę postulatów mających na celu poprawę tej sytuacji. Należą do nich:
1. Zawieszenie abp. Tadeusza Wojdy w pełnieniu obowiązków przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski do czasu wyjaśnienia zarzucanych mu zaniedbań. W przypadku potwierdzenia stawianych mu zarzutów – usunięcie go z funkcji przewodniczącego.
2. Spotkanie Konferencji Episkopatu Polski z Delegacją Skrzywdzonych podczas zebrania plenarnego jeszcze w roku 2024.
3. Wystosowanie w imieniu Konferencji Episkopatu Polski listu do Stolicy Apostolskiej w celu poparcia idei zmian w prawie kanonicznym (m. in. nadania pokrzywdzonym statusu strony). Propozycje konkretnych zmian wpływających na poprawę sytuacji osób skrzywdzonych w Kościele możemy przedstawić podczas spotkania.
4. Określenie dokładnego terminu rozpoczęcia działań niezależnej komisji badającej przypadki wykorzystania seksualnego w Kościele od 1945 r.
5. Wprowadzenie ogólnopolskiej listy dobrych i złych praktyk dotyczących tych aspektów kontaktu ze skrzywdzonymi, których nie obejmuje prawo kanoniczne.
6. Powołanie darzonego przez nas zaufaniem Rzecznika Praw Osób Skrzywdzonych w Kościele.
7. Uzupełnienie wytycznych KEP o obowiązek docierania przez biskupów do osób pokrzywdzonych, o których dowiadują się oni z mediów.
8. Zaangażowanie w każdej diecezji przynajmniej jednej kobiety w system pomocy osobom pokrzywdzonym.
Bracia, kiedy w listopadzie 2023 roku jedna z nas, Tośka Szewczyk, przekazała Wam swój list otwarty razem z „talerzem skrzywdzonych” wielu z Was twierdziło, że był to gest niepotrzebny. Przyszedł czas, aby powiedzieć: sprawdzamy. Sprawdzamy, czy list otwarty, któremu nie towarzyszą ważne dla nas symbole, rzeczywiście zwróci Waszą uwagę i przyniesie oczekiwane skutki.
Gwarantujemy Wam jednocześnie, że dopóki wystarczy nam sił, w ten czy inny sposób będziemy upominać się o uszanowanie godności osób skrzywdzonych i respektowanie podstawowych zasad moralności chrześcijańskiej w Kościele w Polsce. Mamy nadzieję, że staniecie w tej walce po tej samej stronie.
Tośka Szewczyk
Robert Fidura
Jakub Pankowiak
Ewa Orłowska
Tomasz Idzikowski
Justyna Steranka
Anna Strużyńska
Regina Krzywoń
Andrzej Hurny
Katarzyna Saß
Tomasz Statnik
Ks. Kuba
Anna Misiewicz
Mariusz Milewski
Bożydar
Justyna Zalewska
Barbara Borowiecka
Estera Isakowska
Dawid W.
Sebastian Krasucki
Iwona Bednarz-Major
Anna Malak
Tomasz ze Szczecina
Dagmara Kopek
Tomasz Szaramowicz
Karolina Smolnicka
Arkadiusz Górecki
Ewelina Nadzieja Zamojska
oraz 18 osób skrzywdzonych, które pozostają anonimowe
Odpowiedź rzecznika Episkopatu
W odpowiedzi na publikację „Listu otwartego skrzywdzonych” rzecznik KEP wystosował oświadczenie:
W związku z licznymi pytaniami odnośnie do opublikowanego dzisiaj przez „Więź” artykułu pt. „List otwarty skrzywdzonych: Oczekujemy zawieszenia przewodniczącego episkopatu”, chciałbym potwierdzić, że członkowie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski otrzymali wspomniany list. W najbliższym czasie zostanie ustalony termin spotkania Rady Stałej, która zajmie się omówieniem aktualnych spraw Kościoła w Polsce. Podejmie także zawarte w liście kwestie.
ks. Leszek Gęsiak SJ
Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski
Pomoc osobom skrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym
Osoby, które doświadczyły wykorzystania seksualnego w Kościele – czy to jako dzieci lub nastolatkowie, czy to jako dorośli, na skutek manipulacji lub nadużyć władzy – mogą uzyskać pomoc. Fundacja Świętego Józefa ma za zadanie wspierać takie osoby w uzyskaniu wsparcia psychologicznego, prawnego i duchowego. Szczegóły znajdziesz tutaj: www.fsj.org.pl
Co więcej, krzywdę dobrze zgłosić do odpowiedniego delegata w danej diecezji lub zakonie, gdzie doszło do tego dramatu. Sprawce powinna spotkać sprawiedliwa kara, a osoba skrzywdzona ma uzyskać pomoc oraz zadośćuczynienie. Informacje jak to zrobić oraz dane kontaktowe do delegatów, którzy przyjmują te zgłoszenia, znajdziesz tutaj: www.zgloskrzywde.pl.
