Białoruś w czołówce krajów niebezpiecznych dla księży

Co dziesiąty uwięziony duchowny znajduje się w Białorusi, gdzie rośnie presja na wspólnotę kościelną związaną z Rzymem. Jest to reakcja na krytykę łamania przez reżim Alaksandra Łukaszenki praw człowieka. Władze w Mińsku uważają, że katolicy są zagranicznymi „agentami” Zachodu. Państwowa prasa podsyca ofensywę karykaturami, w których księża mają na sutannach nazistowską swastykę zamiast krzyża.

Wśród zatrzymanych duchownych jest ksiądz Andrej Znoska, proboszcz parafii Miłosierdzia Bożego w Lidzie i radca prawny Konferencji Episkopatu Białorusi, czy proboszczowie z diecezji witebskiej, ks. Andrej Kulik i ks. Wiaczesław Adamowicz, oskarżeni o „ekstremizm”.

Najnowszym przykładem represji jest przyjęta właśnie przez parlament ustawa, która zmienia zasady dotyczące organizacji religijnych i faktycznie podporządkowuje je państwu. Reżimowi Łukaszenki łatwiej będzie zlikwidować wspólnotę religijną; zabroniona będzie wszelka działalność polityczna, w tym wspieranie partii; katecheza będzie musiała być zgodna z „ideologią tradycyjnych wartości” Białorusi.

Włoski dziennik „Avvenire” przypomina, że 23 stycznia reżim Łukaszenki aresztował 34-letnią dziennikarkę białoruskiego portalu katolickiego catholic.by i animatorkę parafialną Oksanę Juczkowicz. Eskalacja represji ma jeden cel: uciszyć głosy krytyczne wobec reżimu Aleksandra Łukaszenki w obliczu zbliżających się wyborów parlamentarnych, które pomimo protestów odbędą się bez obserwatorów OBWE. Obecnie w zakładach karnych na Białorusi osadzonych jest 1419 więźniów politycznych.

Aby trafić do aresztu, wystarczy być blisko „wrogów” urzędującego od 30 lat prezydenta. Tak jest w przypadku Oksany, zaangażowanej w pomoc dla rodzin więźniów politycznych za pośrednictwem sieci „Potrzebuję pomocy”, która zapewnia żywność i wsparcie tym, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji z powodu represji. Tylko jednego dnia przeszukano lub aresztowano 160 osób, donosi stowarzyszenie praw człowieka Wiosna z Mińska.

W sumie w 2023 r. na świecie zostało aresztowanych, porwanych lub zamordowanych 132 katolickich księży, zakonników i sióstr zakonnych - policzyła organizacja Pomoc Kościołowi w Potrzebie. To o osiem osób więcej niż w 2022 roku. Mowa tu jednak o potwierdzonych przypadkach. Liczby te mogą być wyższe, ponieważ w niektórych krajach trudno jest uzyskać wiarygodne informacje.

Zamordowano 13 księży i jednego brata zakonnego. Trzeba jednak zaznaczyć, że połowa z nich została zabita z powodów najwyraźniej niezwiązanych z prześladowaniami.

Liczba aresztowań wzrosła, podczas gdy liczba porwań duchownych i zakonników spadła w porównaniu z 2022 r. (z 54 osób do 33 osób), ale pozostaje poważnym problemem, zwłaszcza w Afryce.

Na pierwszym miejscu w niechlubnym rankingu krajów najbardziej prześladujących duchownych znalazła się Nikaragua. Tamtejszy reżim ucieka się do zatrzymywania ludzi Kościoła w celu ukarania go za wypowiadanie się przeciwko niesprawiedliwości i łamaniu praw człowieka lub po prostu za pełnienie jego misji. W 2023 roku zostało tam aresztowanych 46 duchownych, w tym dwaj biskupi i czterej seminarzyści. Wiele sióstr zakonnych, takich jak Misjonarki Miłosierdzia, zostało wydalonych z kraju lub odmówiono im ponownego wjazdu do kraju po pobycie za granicą.

Wielu z aresztowanych księży zostało ostatecznie zwolnionych lub wysłanych na wygnanie, ale niektórzy pozostają w aresztach i więziach, np. biskup Rolando Alvarez, który został aresztowany w sierpniu 2022 r., a następnie skazany na 26 lat więzienia.

W Chinach zostało aresztowanych 20 duchownych. Jednak ich liczba może być niższa lub wyższa, bo los wielu osób jest nieznany, np. niektórzy księża lub biskupi mogli zostać zwolnieni bez podania tej informacji do wiadomości publicznej.

W Indiach, gdzie funkcjonują przepisy antykonwersyjne mające na celu utrudnienie działalności organizacjom katolickim, w 2023 roku aresztowano co najmniej sześć osób, w tym jedną zakonną. Od tego czasu wszyscy zostali zwolnieni, choć na niektórych nadal ciążą zarzuty, które mogą doprowadzić do skazania na karę więzienia.