Pogrzeb Benedykta XVI. Zobacz wideo i zdjęcia z uroczystości

Wczoraj wieczorem (4.01) ciało Benedykta XVI zostało złożone w cyprysowej trumnie. Znalazły się w niej również watykańskie monety i medale wybite w czasie pontyfikatu Benedykta XVI w latach 2005-2013, jego paliusz i tzw. rogito, czyli tekst opisujący pokrótce jego pontyfikat. Został on odczytany po łacinie i następnie podpisany przez obecnych. Następnie prywatny sekretarz papieża seniora i mistrz ceremonii papieskich zakryli twarz zmarłego woalem.

Przed mszą pogrzebową, dziś o godz. 7.00 rano w bazylice św. Piotra w małym gronie miał miejsce obrzęd zamknięcia trumny. Wzięli w nim udział m.in. mistrz ceremonii papieskich, ks. prał. Diego Ravelli, kamerling Kościoła, kard. Kevin Farrell, archiprezbiter bazyliki św. Piotra, kard. Mauro Gambetti, kilku kardynałów oraz prywatny sekretarz zmarłego papieża seniora, abp Georg Gänswein.

Przed godz. 9.00 trumnę z ciałem Benedykta XVI wniesiono procesyjnie na plac św. Piotra i złożono przed ołtarzem, w którego tle widniał wizerunek zmartwychwstałego Chrystusa. Na placu rozległy się wówczas oklaski. Mistrz ceremonii papieskich i sekretarz papieża seniora położyli na trumnie księgę Ewangelii. Rozpoczęła się modlitwa różańcowa, podczas której zebrani wierni rozważali tajemnice bolesne.

Msza św. pogrzebowa Benedykta XVI rozpoczęła się o godz. 9.30. Papież Franciszek poprowadził Liturgię Słowa, natomiast Liturgię Eucharystyczną – kard. Giovanni Battista Re, dziekan Kolegium Kardynalskiego. Duchowny ten poprowadził też ryt ostatniego pożegnania. Obejmował on pokropienie wodą święconą i okadzenie trumny z ciałem papieża seniora.

Watykańskie służby spodziewały się udziału w uroczystościach ok. 60 tys. wiernych i ok. 600 dziennikarzy. Według najnowszych szacunków, uczestników zebrało się jednak aż. ok. 100 tys. Kolejnych 200 tys. oddało hołd Benedyktowi XVI w dniach poprzedzających, gdy jego ciało wystawione było w bazylice św. Piotra.

Nagranie z transmisji prowadzonej przez Program 1 Polskiego Radia znajdziesz poniżej:

"O Boże, który w zamyśle Twojej Opatrzności powołałeś swojego sługę Benedykta, aby przewodził Kościołowi, spraw, aby w niebie miał udział w wiecznej chwale Twojego Syna, któremu służył na ziemi jako wikariusz" - takie słowa modlitwy wygłosił Ojciec Święty w kolekcie poprzedzającej Liturgię Słowa.

„Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała w ostatecznym słuchaniu i na zawsze Jego głosu!” – zakończył następnie swą homilię papież Franciszek.

Pierwsza z pięciu modlitw wiernych, wygłoszona w języku niemieckim, brzmiała zaś: "Za papieża seniora Benedykta, który zasnął w Panu: niech wieczny Pasterz przyjmie go do swego królestwa światła i pokoju". Pozostałe modlitwy wygłoszono w językach: francuskim, arabskim, portugalskim i włoskim.

W modlitwie eucharystycznej kardynał Re pomodlił się zaś w następujący sposób: "Mocą tej ofiary spraw, aby Twój sługa Benedykt, którego postawiłeś na czele swojej trzody jako głównego pasterza, został przyjęty do nieba wśród świętych biskupów".

Natomiast w modlitwie po komunii świętej papież Franciszek w imieniu całego Kościoła i obecnych wiernych prosił Pana następującymi słowami: "Aby sługa Twój Benedykt, wierny dyspozytor boskich tajemnic na ziemi, wysławiał Twoje miłosierdzie w wiecznej chwale świętych".

W ceremonii zabrakło natomiast końcowych modlitw błagalnych Kościoła Rzymu i Kościołów Wschodnich. Odnoszą się one bowiem do zgonu czynnego papieża.

O oprawę muzyczną uroczystości zadbały chór Kaplicy Sykstyńskiej pod kierownictwem ks. Marcosa Pavana oraz chór pod kierownictwem ks. Jafeta Ramona Ortegi Trillo. Organistą był Josep Solé Coll.

W tłumie zgromadzonych wznoszono okrzyki „Santo subito”, które spotkały się z oklaskami. Pojawił się także transparent z takim napisem, jak i transparenty w języku niemieckim: "Benedykcie XVI dziękujemy". Po śpiewie Magnificat trumnę procesyjnie wniesiono do bazyliki św. Piotra. Benedykta XVI żegnały oklaski i okrzyki „Benedetto”. Kondukt zatrzymał się przy papieżu Franciszku, który pobłogosławił trumnę z ciałem swego poprzednika, dotknął jej i skłonił przed nią głowę.

Pogrzebową mszę św. koncelebrowało ok. 120 kardynałów, ponad 400 biskupów i ok. 3,7 tys. księży. Na uroczystości obecna była też liczna delegacja Kościołów chrześcijańskich.

Ze strony Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego pojawił się metropolita wołokołamski Antoni. Patriarchę ekumenicznego Bartłomieja na pogrzebie reprezentowali metropolita Emmanuel z Chalcedonu oraz metropolita Polikarp z Włoch. Obecny był także moderator Centralnego Komitetu Światowej Rady Kościołów, ewangelicki duchowny bp Heinrich Bedford-Strohm.

Udział w czwartkowych uroczystościach wzięło także kilkunastu polskich biskupów. Na pogrzeb Benedykta XVI wybrali się m.in. przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, Prymas Polski abp Wojciech Polak oraz metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.

Zgodnie z wolą Benedykta XVI, na jego pogrzebie obecne były jedynie dwie oficjalne delegacje państwowe: z Niemiec i Włoch. Przewodniczyli im prezydenci: Frank Walter Steinmeier i Sergio Mattarella. Obecność wszystkich pozostałych głów państw i szefów rządów miał charakter prywatny. Udział w uroczystości wziął m.in. Prezydent RP Andrzej Duda.

Transmisja z nabożeństwa dostępna była m.in. na naszej stronie Aleteia.pl. Wydarzenie relacjonowały również stacje TVP1, EWTN i TV Trwam oraz Program 1 Polskiego Radia i Polskie Radio 24. O pozostałych sposobach na włączenie się w uroczystości pogrzebowe pisaliśmy tutaj.

Po mszy św. pogrzebowej nastąpiło złożenie trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu w Grotach Watykańskich. Tego samego, w którym w latach 1963-2000 spoczywał św. Jan XXIII, a w latach 2005-2011 – św. Jan Paweł II.

Rytuał pogrzebowy rozpoczął się od owinięcia trumny wstęgą z pieczęciami Kamery Apostolskiej, Domu Papieskiego i Urzędu Papieskich Celebracji Liturgicznych. Cyprysowa trumna została następnie umieszczona w trumnie cynkowej, która również została opieczętowana, a ta z kolei w trumnie drewnianej. Samo złożenie do grobu miało charakter prywatny.