1Portugalski parlament legalizuje eutanazję. Kontrowersje budzą szerokie i nieprecyzyjne zapisy
Po wyborach parlamentarnych z 30 stycznia wprowadzenie w życie nowych przepisów dot. eutanazji wydaje się coraz bardziej prawdopodobne. W 2018 r. ówczesny parlament Portugalii odrzucił proeutanazyjną ustawę niewielką większością głosów. Kolejną ustawę z 2021 r. prezydent Marcelo Rebeso de Sousa skierował do Trybunału Konstytucyjnego. Ten zaś unieważnił projekt, wskazując na nieprecyzyjność i subiektywność takich sformułowań jak: „cierpienie nie do zniesienia”, „trwałe uszkodzenie ciała” czy „choroba śmiertelna”.
Nowa wersja ustawy również została zawetowana przez prezydenta, który jest blisko związany z Kościołem katolickim i zdecydowanie sprzeciwia się eutanazji. Zdaniem bioetyczki Any Sofii Carvalho, sformułowania zaproponowane w najnowszym projekcie są „bardzo dziwne” i jedynie pogarszają sprawę. „Kiedy mówi się, że zapisy dotyczą tylko poważnych, nieuleczalnych i nieodwracalnych chorób, które prowadzą do szczególnie dotkliwego cierpienia, to pasuje to do każdego rodzaju raka” – ostrzegła w katolickim radiu Renascença.
2Prezydent Chile zapowiada śledztwo ws. przestępstw seksualnych w Kościele po skandalu wśród jezuitów
Po niedawnym oskarżeniu wobec znanego jezuickiego księdza o. Felipe Berriosa o wykorzystywanie seksualne nastoletniej dziewczynki na początku XXI w., prezydent Chile Gabriel Boric ogłosił, że rozważa wszczęcie ogólnokrajowego śledztwa w sprawie przestępstw seksualnych w Kościele katolickim. Chilijskim Kościołem wstrząsnęły w ostatnich latach liczne doniesienia o przestępstwach seksualnych i ich tuszowaniu. Najgłośniejszym był przypadek byłego duchownego, o. Fernando Karadimy SJ.
W raporcie opublikowanym w maju 2021 r. chilijscy jezuici przyznali, że w latach 2005–2020 11 ich zakonników wykorzystało seksualnie łącznie 64 osoby, w tym 34 w wieku dziecięcym lub nastoletnim. W swoim oświadczeniu dotyczącym nowych oskarżeń jezuici wyrazili nadzieję na „szybki i przejrzysty proces, z zachowaniem szczególnej troski o ofiary”.
„Crux”, Watykan (jęz. angielski)
3Reformy Franciszka na rzecz przejrzystości finansowej Watykanu przynoszą pierwsze efekty
Komitet Unii Europejskiej ds. przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy, Moneyval, z zadowoleniem przyjmuje serię ostatnich reform zainicjowanych przez papieża Franciszka. Coroczne sprawozdania finansowe Watykanu są przez ten urząd poddawane regularnym kontrolom.
Dziennikarka Maria Antonietta Calabrò zauważa jednak, że ryzyko nadużyć w watykańskim systemie poprzez „insider trading” nadal istnieje. Moneyval również przyznaje, iż postawa Watykanu w kwestii przejrzystości finansowej nie jest jeszcze doskonała. Czyni tym samym „wyraźne odniesienie” do trwającego postępowania sądowego w sprawie zakupionej w Londynie za pieniądze wiernych nieruchomości.
Raport unijnego organu wskazuje również na pewną „powolność” oraz „brak narzędzi, zarówno w watykańskim systemie sądowniczym, jak i w organach ścigania”. Nie dysponują one bowiem „wystarczająco wykwalifikowanymi śledczymi ds. finansowych”. Jednak postępy poczynione przez Watykan w ostatnich latach Moneyval uznaje za „obiecujące”.
4Nie milkną echa po słowach papieża ws. wojny na Ukrainie i NATO
W ciągu dwóch miesięcy od inwazji na Ukrainę Rosyjski Kościół Prawosławny nie przegapił ani jednej okazji, by potwierdzić, że Watykan stoi po jego stronie w tym konflikcie – przekonuje czterech katolickich wykładowców w artykule opublikowanym na łamach „National Catholic Reporter”.
Wielokrotne apele papieża Franciszka o pokój były do tej pory interpretowane przez Patriarchat Moskiewski jako poparcie dla rosyjskiego uzasadnienia wojny. Zgodnie z nim, pokój w Donbasie był zagrożony przez ukraińskich ekstremistów i musiał zostać przywrócony przez rosyjską operację wojskową. W tym duchu Patriarchat przedstawiał również wizytę nuncjusza papieskiego w Rosji oraz wideokonferencję Franciszka z Cyrylem.
Autorzy artykułu w NCR przyznają przy tym, że niektóre wypowiedzi papieża Franciszka są mylące. Szczególnie chodzi tu o niedawny wywiad dla „Corriere della Sera”. Ojciec Święty zastanawiał się w nim, czy do wypowiedzenia wojny Ukrainie Putina nie popchnęło „NATO szczekające u bram Rosji”. Stwierdził też, że „konflikt na Ukrainie został wywołany przez innych”.
Odpowiedzialni za artykuł akademicy podkreślają, że deklaracje papieża na rzecz pokoju nie wystarczą. Musi on jasno określić swoje stanowisko w sprawie wojny, aby nie grać na korzyść tych, którzy ją popierają.
5Młodzi Brazylijczycy odchodzą od Kościoła. Zwłaszcza w dużych miastach
„Nie wyznaję żadnej religii, zawsze byłam wierna temu podejściu. Wierzę we wszystko, przede wszystkim w Jezusa, jedynego wszechmocnego Boga. Ale wierzę także w byty, które bardzo mi pomogły i zawsze będą mi pomagać… Wierzę w energie, we wszechświat…”. Tak w rozmowie z BBC opisała swoje przekonania 21-letnia Mariana Oliveira Viana, mieszkanka Rio de Janeiro.
Mariana jest jednym z tysięcy młodych ludzi w Brazylii, którzy określają się jako „niereligijni”. Według danych instytutu badań opinii publicznej Datafolha z 2022 r., w przedziale wiekowym 16–24 lata osoby, które nie identyfikują się z żadną religią, stanowią 14% badanych. 26% z nich określa się jako ewangelicy, a 49% jako katolicy. W São Paulo i Rio de Janeiro, największych miastach kraju, grupa „bezwyznaniowców” wzrasta odpowiednio do 30% i 34%.
BBC Brasil zasięgnęło również opinii trzech ekspertów od nauk społecznych, aby wyjaśnić, co oznacza pojęcie „niereligijności”. Nie jest ono bowiem tożsame z brakiem wiary czy duchowości. „Niereligijność” to przede wszystkim zjawisko miejskie i młodzieżowe. Cechuje się ono dystansem wobec instytucji religijnych i bardziej płynną koncepcją duchowości, łączącą wiele elementów różnych wierzeń.
