separateurCreated with Sketch.

“Ubranie miałem całe we krwi”. Zmarł Edward Paczkowski, ostatni romski więzień Auschwitz

EDWARD PACZKOWSKI
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Karol Wojteczek - 22.12.21
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Jak podało Stowarzyszenie Romów w Polsce, w wieku 91 lat zmarł Edward Paczkowski, ostatni żyjący więzień KL Auschwitz pochodzenia romskiego.

Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.

Przekaż darowiznę za pomocą zaledwie 3 kliknięć

Edward Paczkowski urodził się w 1930 r. w Grabowie. Przed wybuchem II wojny światowej należał do ZHP. W okresie okupacji niemieckiej, za namową brata, zaangażował się w działalność konspiracyjną w Armii Krajowej, pełniąc funkcję łącznika i wywiadowcy. Przysięgę na krzyż złożył tuż po ukończeniu 12 roku życia, w samych początkach istnienia AK, wiosną 1942 r.

W lecie 1942 r. chłopaka aresztowało Gestapo. Po wielu przesłuchaniach połączonych ze strasznym biciem, znaleźliśmy się w więzieniu w Radomiu. Mimo licznych szykan i tortur zdołałem wszystko wytrzymać i co najważniejsze – nie złamać przysięgi złożonej bratu przed Panem Bogiem – podkreślał później Edward Paczkowski.

29 września 1942 r. dwunastolatek trafił do KL Auschwitz-Birkenau. W 1944 r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego Buchenwald. Rok później trafił do Bergen-Belsen, gdzie 17 kwietnia 1945 r. doczekał uwolnienia. W KL Auschwitz zginęły jego matka i siostra.

Na każdym apelu byliśmy wyczytywani. Jak był twój numer, musiałeś się odezwać. W pewnym momencie zapadła cisza. Zaczęli szukać w szeregach, kto się nie odezwał. To byłem ja. Zostałem pobity, skopany, ubranie miałem całe we krwi. To była moja pierwsza lekcja w obozie. Bardzo szybko trzeba było nauczyć się języka niemieckiegowspominał swoje początki w Auschwitz Edward Paczkowski.

W obozie zagłady Auschwitz-Birkenau niemieccy okupanci umieścili ok. 23 tys. osób pochodzenia romskiego. Ok. 21 tys. z nich straciło tam życie – w komorach gazowych, na skutek chorób i głodu. W trakcie "Porajmos" ["wchłonięcia" – słowo stanowi romski odpowiednik dla słowa "Holokaust" – red.] zginęło łącznie od 220 do nawet 600 tys. Romów i Sinti. Edward Paczkowski przeżył prawdopodobnie jedynie dlatego, że udało mu się ukryć przed Niemcami swoje pochodzenie.

Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.

Aleteia istnieje dzięki Twoim darowiznom

Pomóż nam nadal dzielić się chrześcijańskimi wiadomościami i inspirującymi historiami. Przekaż darowiznę już dziś.

Dziękujemy za Twoje wsparcie!

Top 10
See More
Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.