Sondaż przeprowadzony przez Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego we współpracy z portalem Onet.pl wykazał, że w czasie epidemii czytelnicy tego medium najczęściej mogą liczyć na pomoc rodziny.Aż 81% deklaruje, że może liczyć na pomoc rodziny. Jedynie 36% zadeklarowało, że może liczyć na pomoc sąsiedzką, 15% na pomoc lokalnych władz, 17% – służb publicznych, 8% – organizacji kościelnych.
Z kolei dzienniki ukazały, że chociaż epidemia bez wątpienia osłabiła zwykłe interakcje w parafiach, to jednak wzmocniła te w obrębie gospodarstw domowych. W tym czasie rodziny podejmowały więcej wspólnej aktywności i szczególnie święta wielkanocne zmotywowały do skupienia się na relacjach rodzinnych. Wskazuje na to decyzja rodziny z archidiecezji krakowskiej:
Wspólnie z [żoną] postanowiliśmy, że dla właściwego przeżycia Triduum Paschalnego rezygnujemy z korzystania z mediów elektronicznych z wyjątkiem udziału w uroczystościach religijnych, rekolekcjach, działaniach zawodowych lub modlitwach. Mimo wszystko będzie to wyzwanie. Szczególnie teraz odczuwamy, jak mocno nasza rzeczywistość przesiąknięta jest elektroniką i mediami. [09.04.2020. osoba świecka, archidiecezja krakowska]
Najważniejszą wartością dla Polaków jest rodzina
Ponad 80% deklaruje przywiązanie do rodziny. Rodzina stanowi podstawowe źródło szczęścia Polaków. W 2013 roku 85% Polaków deklarowało, że „każdy potrzebuje rodziny”, aby być szczęśliwym. W funkcjonowaniu rodziny coraz większe znaczenie zajmuje czas wolny, osobiste zainteresowania oraz potrzeby jednostkowe, a tracą na znaczeniu wartości związane z zaangażowaniem społecznym.
Nastawienie względem rodziny wyraźnie koreluje z religijnością. Tradycyjne praktyki o charakterze religijnym mocno wpisane są w funkcjonowanie gospodarstw domowych (katolickich rodzin). Ponad 90% Polaków deklaruje kultywowanie tradycji Bożego Narodzenia oraz Wielkanocy, takich jak tzw. opłatek czy święconka.
Jednocześnie wyraźnie zmienia się charakter przeżywania świąt. Jak wskazują wyniki badań, przede wszystkim święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy tracą charakter religijny, a jednocześnie stają się coraz bardziej świętami rodzinnymi. Polacy traktują tradycyjne religijne święta coraz częściej jako okazję do spotkania w rodzinie, a coraz rzadziej jako manifestację religijnej wiary.
Zdaniem ks. Wojciecha Sadłonia z ISKK wyniki jego badań na tle wiedzy o dynamice polskiego katolicyzmu pozwalają sądzić, że epidemia wzmacnia kluczowe dla polskiego katolicyzmu powiązanie więzi rodzinnych oraz religijności.
Artykuł jest fragmentem analizy „Polski katolicyzm wobec epidemii koronawirusa” autorstwa. ks. Wojciecha Sadłonia, dyrektora Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego.
Czytaj także:
Czy pandemia zmieniła naszą religijność? Badania CBOS