Św. Teresa – postać wzbudzająca entuzjazm
Sztandarowy program Stéphane’a Berna „Sekrety historii” znany jest z przybliżania widzom postaci polityków i królów, ale nie po raz pierwszy autor poświęcił odcinek specjalny postaci z historii chrześcijaństwa. W 2013 r. nakręcił film „Człowiek nazywany Jezusem” (obejrzało go 4,8 mln widzów).
Tym razem Bern i producenci pochylili się na postacią małej karmelitanki z Lisieux. - Stéphane znał dobrze postać Teresy i to on namówił ekipę, by zająć się projektem – mówi Aletei Emmanuel Houis, sekretarz generalny sanktuarium w Lisieux. - W trakcie nagrywania programu udzielił kilku wywiadów i opowiadał o swojej relacji ze świętą. Przyciągała go jej prostota. Mówił o niej z prawdziwą czułością – dodaje.
Największa święta XX wieku
Wstąpiła do Karmelu w Lisieux, mając zaledwie 15 lat. Umarła w wieku 24 lat na gruźlicę. Jako młoda zakonnica zredagowała w tajemnicy wspomnienia „Dzieje duszy”. Opublikowane niedługo po śmierci, odbiły się echem na całym świecie. Książka sprzedała się w ponad 500 mln egzemplarzy, stając się jednym z najbardziej znaczących dzieł francuskiej duchowości. Przekaz młodej karmelitki, prosty i głęboki, poruszył serca wiernych, w sposób naturalny czyniąc z niej świętą. Została kanonizowana w 1925 r. przez Piusa XI.
Produkcja programu poświęconego św. Teresie trwała 2 miesiące. W listopadzie Bern sfilmował płaskowyże Lisieux. Była to okazja, by nagrać wszystkie miejsca związane z życiem Teresy: dom rodzinny, Karmel, ale i wielką bazylikę w Lisieux, która w 2019 r. obchodziła 90 lat istnienia.
Emmanuel Houis opowiada o podekscytowaniu, jakie towarzyszyło ekipie:
Przyjeżdżali kilka razy. Pokazaliśmy im dom rodzinny, bazylikę, mogli również wejść do Karmelu w Lisieux, miejsca bardzo tajemniczego.
Niepublikowane obrazy z Lisieux
Antoine de Meaux potwierdza, jak wielkie emocje towarzyszyły mu, gdy mógł odkryć wnętrze klasztoru, gdzie św. Teresa żyła przez 9 lat. „Kiedy kontaktowaliśmy się z mniszkami, nie wiedzieliśmy, czy zaakceptują to, że wkroczymy w ich prywatność. To miejsce jest zamknięte. Ostatecznie udało się. Naszą prośbę rozważały przez kilka tygodni, zasięgały rady, wreszcie zgodziły się, by kamery weszły do środka” – opowiada.
Gdybyśmy kręcili dla katolickiego programu, raczej nie zgodziłyby się. Zrozumiały, że nasz program dociera do znacznie szerszej publiczności. Przypomniały sobie słowa papieża Franciszka, który zaprasza, by dawać świadectwo światu, zwłaszcza za pośrednictwem mediów. To było dla nich decydujące
– zdradza Meaux.
Ekipa zbliżyła się do miejsc niedostępnych dla publiczności: celi św. Teresy, szpitala, w którym zmarła, cel, w których żyją zakonnice. „Mogliśmy rozmawiać z jedną z sióstr z Karmelu, filmować ich życie codzienne” – wspomina redaktor.
Ekipa filmowa poruszona przekazem św. Teresy
Nie zabrakło momentów, które wstrząsnęły ekipą. „Czuliśmy, jak są poruszeni, gdy odkrywaliśmy przed nimi historię św. Teresy i jej rodziny. Choć przyjechali na kilka dni, od razu zanurzyli się w tym, co najważniejsze. Teresa zmienia serca, to niezmienne” – potwierdza Emmanuel Houis.
Sophie skoncentrowała się na nakręceniu dwóch sekwencji – dzieciństwa Teresy w Alençon i jej oddziaływania po śmierci. Aletei mówi:
Kiedy zaproponowano mi udział w produkcji dokumentu, wahałam się, nie jestem katoliczką. Nie znałam Teresy. Na początku trudno było wejść w temat. Ale spotkałam tak miłe osoby, które potrafiły tak dobrze opowiedzieć historię świętej, jej życia, misji, że przekonałam się. Zrozumiałam, że ta mała karmelitka mogła dotknąć serca każdego poprzez prostotę, niezależnie od katolickiego wymiaru. Rodzina Martin przeżywała wiarę tak, jak można by ją było przeżywać dziś. Rodzice czuwali nad edukacją dzieci, przeżywali momenty radości i miłości, cały czas myśleli o innych. To model dla współczesnych rodzin.
Kamery odwiedziły też Alencon, gdzie Teresa przeżyła pierwsze lata. To tu Louis i Zelia Martin, jej rodzice, pierwsze kanonizowane małżeństwo w historii Kościoła (2015), spotkali się, pobrali i wychowywali 9 dzieci. Dziś do znajdującego się tu sanktuarium spieszą małżeństwa i rodziny w poszukiwaniu drogi świętości. W programie pokazano więc dom rodzinny św. Teresy, kościół, w którym pobrali się jej rodzice i gdzie został ochrzczona, warsztat koronkarski Zelii.
Św. Teresa – postać, która promieniuje do dziś
Program wieńczą świadectwa o wpływie św. Teresy na życie osób poruszonych jej przekazem. Zobaczymy więc Edith Piaf czy Francois Mitteranda, który pewnego ranka w Paryżu dotknął – w sekrecie – relikwii świętej.
Przed kamerami pojawiają się też osoby ze świata show-biznesu. Opowiadają o przywiązaniu do małej karmelitanki, jak np. Natasha St-Pier, która w 2013 r. wydała płytę „Vivre d’amour” z wierszami św. Teresy. Wyznała Aletei:
Jej teksty mogą wzbudzić wiarę w człowieka, pokazać drogę. Ona zaprasza do życia z Bogiem. Pyta, czy w Niego wierzyć. Przypomina, że On cię kocha i patrzy na ciebie. Kim jest dobry chrześcijanin, jeśli nie człowiekiem kochającym, pokornym i prawym? Dla Teresy nikt nie musi być najlepszy na świecie, by Bóg go kochał.
