Asertywność może nam kojarzyć się wyłącznie z umiejętnością stanowczego odmawiania. Tymczasem jest to pojęcie obejmujące dużo większą pulę zachowań, które mogą okazać się pomocne w radzeniu sobie w trudnych sytuacjach, również tych, które możemy określić jako kryzysowe.
Nauka poszczególnych sposobów reagowania i działania nie jest kluczowa w rozwoju asertywności. Bardziej istotne jest poznanie, zrozumienie i doświadczenie tego, na czym polega postawa asertywności, z której wynikają wszelkie asertywne zachowania. Potrzebujesz ją odkryć we własnym wnętrzu oraz zobaczyć w nim to, co nie pozwala ci być osobą asertywną.
Szacunek przede wszystkim
Postawa asertywności w jej najszerszym znaczeniu polega na okazywaniu szacunku sobie oraz innym ludziom. Oznacza ona akceptację oraz dbanie o własne uczucia, potrzeby, wartości, opinie czy pragnienia oraz niedeprecjonowanie ich u innych, nawet wtedy, gdy są dla nas niezrozumiałe i zupełnie odmienne. Nie jest to jednak bezwarunkowa zgoda na wszelkie własne zachowania i działania innej osoby. Zasadniczą granicą akceptacji jest fakt, że ty sam oraz ktoś inny nie możecie przekraczać obustronnych praw.
W rozwoju asertywności bardzo ważne jest przyjęcie założenia o posiadaniu praw w relacjach interpersonalnych. Każdy z nas może wyznaczać własną listę praw, które stanowią pewnego rodzaju „instrukcję” tego, jak chcemy być traktowani przez społeczeństwo. Potrzebujemy informować o tych prawach inne osoby oraz uwzględnić fakt, że ktoś inny może również chcieć być traktowany w określony sposób – „na własnych zasadach”. Może pojawić się pytanie, jak zatem pogodzić ze sobą wielość różnych potrzeb, pragnień i interesów, przede wszystkim w obecnie zdezorientowanym społeczeństwie? Jak zabezpieczyć siebie i innych przed wypaleniem, nadmierną frustracją czy rozczarowaniem?
Zrozumienie dla siebie i dla innych
Bardzo ważna jest umiejętność rozpoznawania tego, co dzieje się w moim własnym wnętrzu oraz próba zrozumienia osób z naszego otoczenia. Można powiedzieć, że nierozpoznane w nas uczucia czy myśli przypominają dzikiego drapieżnika, którego potrzebujesz oswoić, a więc poznać i „nadać mu imię”. Zapytaj siebie i ważne dla ciebie osoby, co obecnie czujecie oraz jak przeżywacie obecną sytuację. Możecie wspólnie zastanowić się nad tym, jakie myśli towarzyszą wam w aktualnych okolicznościach.
Jednym z aspektów asertywności jest właśnie to, że wyrażamy siebie w sposób bezpośredni i uczciwy. Często jest tak, że przeżywamy różne sytuacje podobnie do innych, a wówczas kojące może okazać się poczucie jedności, chroniące nas przed stanem samotności i izolacji. Z drugiej strony, dostrzegając odmienność, możecie poszerzyć własne postrzeganie różnych spraw, a tym samym przeformułować swoją perspektywę i rozumienie dziejących się wydarzeń.
Kontakt z tym co wewnętrzne może wspomóc nawiązanie asertywnej relacji z własnym ciałem, które pomieszcza w sobie wszelkie doświadczane emocje w rożnych aktualnych sytuacjach kryzysowych. Twoje ciało potrzebuje asertywnego szacunku i wsparcia. Być może szczególnie teraz potrzebujesz chwili odpoczynku, relaksu lub po prostu momentu zatrzymania. Usiądź wygodnie w fotelu, zamknij oczy, weź kilka oddechów i zastanów się, co obecnie czujesz w swoim ciele. Asertywna postawa będzie polegać na tym, że spróbujemy przyjąć wszystko, co może się pojawić bez oceny własnych odczuć.
Myśleć asertywnie
Możesz pomyśleć też o rozwoju asertywnego sposobu twojego myślenia o danych okolicznościach. Zadaj sobie pytanie: czy twoje myśli chronią ciebie i innych? Czy w jakiejś mierze zapewniają ci wsparcie? Czy są oparte na faktach? Jeżeli odpowiesz przecząco, to – zastanów się nad tym – czy nadal chcesz tak myśleć? Asertywna postawa polega na nieustannych, świadomych wyborach własnego sposobu myślenia.
Pomyśl już dziś o tym, jak pragniesz asertywnie zaopiekować się sobą oraz swoim otoczeniem. Z pewnością nie będzie to łatwe w obecnych, niełatwych okolicznościach, w których wszelkie granice i zasady stają się coraz bardziej płynne, a każdy z nas jest bardziej skłonny do mniej racjonalnych działań, dalekich od świadomych, asertywnych wyborów, które chcielibyśmy dokonywać. Możesz jednak spróbować i przekonać się o tym, jak cenna i ważna może być podjęta „lekcja”.
Read more:
Zastanawiasz się, czy jesteś asertywny? Niepotrzebnie…
Read more:
Czy opłaca się być asertywnym w pracy?