Kolor różowy dziewczynkom, a niebieski chłopcom przypisano dopiero po 1900 roku, po 700 latach chrześcijańskiej tradycji, według której niebieski był kolorem Maryi, symbolem boskiej czystości i kobiecości.Tradycja chce, by małych chłopców ubierać na niebiesko, a dziewczynki na różowo. To obowiązujące kolory w dziecięcej modzie po dziś dzień. Stoją za tym dawne stereotypy na temat tego, co męskie i kobiece. Ale nie zawsze tak było. Kolory też mają swoją historię i warto cofnąć się aż do XII wieku, by zrozumieć tę przemianę.
W średniowieczu zarówno chłopców, jak dziewczynki do 6 roku życia ubierano na biało, biel była symbolem czystości i niewinności. Niebieski pojawił się w zachodniej modzie na fali kultu maryjnego.
Figury Maryi zaczęto ubierać w tkaniny farbowane drogim pigmentem, lapis lazuli, tak cennym jak złoto (o ile nie bardziej). Ten kolor był zarezerwowany dla najbardziej symbolicznych postaci, najbardziej świętych. Stał się kolorem Maryi Panny, kolorem par excellence kobiecym, podczas gdy różowy – właściwie blady odcień czerwieni – symbolem męskości i władzy.
Niebieski dla chłopców?
Od kiedy stał się kolorem Maryi, błyszczy w gotyckich witrażach, obrazach i miniaturach. Maryja jest w niebie, niebo jest niebieskie. Ten kolor, wcześniej długo uważany za pospolity stał się boski, przywołuje na myśl pełne ciszy przestrzenie, spokój, dobrostan… Teolodzy rozróżniają światło boskie od światła ziemskiego. Pierwsze jest błękitne, to kolor czystości. Drugie białe.
Potem niebieski wkracza do polityki za sprawą św. Ludwika IX, który chce się oddać pod opiekę Maryi Panny.
Król Francji wybiera na królewskie godło kwiaty lilii na niebieskim tle. Błękit coraz bardziej przejmuje arystokracja, następnie burżuazja i „boski” niebieski staje się coraz mniej „boski”. Na przestrzeni trzech pokoleń, według Michela Pastoureaux, autora książki „Niebieski, historia koloru” (wyd. Seuil), niebieski przechodzi „z szaf do kokardy, od kokardy na flagi i mundury”. I w ten sposób, wykorzystany w tylu wariantach błękit staje się kolorem politycznej i wojskowej władzy, a więc właściwy mężczyznom.
W 1930 roku dziecięce ubranka zaczynają się różnić, zamożne rodziny zaczynają ubierać chłopców na niebiesko.
Różowy dla dziewczynek?
Aż do XVIII wieku różowy przypisywany był niemal wyłącznie mężczyznom. Ale mówimy raczej o odcieniu bladej czerwieni, a nie o dosłownym różu. Starożytni Grecy przypisywali ten kolor synom, uważając chłopców za bardziej produktywnych niż córki.
W średniowieczu i renesansie róż jest bardzo powszechny, jak pokazują ówczesne dzieła sztuki. Wielu na nich rycerzy w różowych bryczesach, wielkich swoich czasów – np. na płótnie z 1606 roku tak przedstawiony jest Henryk IV, jako Mars, rzymski bóg wojny. Nawet Chrystus, na obrazie Bronzino – „Ukrzyżowanie” – z 1545 roku ma różową szatę.
Potem różowy nabiera nowego wymiaru. Markiza de Pompadour uznaje, że to kolor o „wybornej delikatności” i wprowadza go do Wersalu, a jej damy dworu naśladują ją i zaczynają ubierać swoje córeczki na różowo.
W okresie romantyzmu w XIX wieku różowy ugruntował swoją pozycję jako symbol delikatności i kobiecości. I tak jest do dziś.
Czytaj także:
Twoje wewnętrzne dziecko: dbaj o nie, to ważne! Jak to zrobić?
Czytaj także:
7 imion świętych dzieci dla twojego syna