Dziś śpiewane, mogą nas nieźle ubawić. Ale też skłonić do refleksji nad głęboką treścią religijną zawartą w starym śpiewnym przekazie. Zresztą, sami się przekonajcie.
Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.
Zdarza się, że organista zaproponuje przedwojenną pieśń albo w babcinym księgozbiorze natrafimy na jakiś stary śpiewnik. Język stale się rozwija, więc to, co dla naszych XVII czy XIX-wiecznych przodków było przepiękną polszczyzną, nas dziś może czasem bawić.
Polska tradycja pieśni na wszelkie okresy roku liturgicznego i przeróżne okazje, jest niezwykle bogata. Często może nas zawstydzać, że w ubiegłych wiekach, mimo braku internetowych i bibliotecznych możliwości, jakimi my możemy się cieszyć, pobożni chrześcijanie mieli tak głęboką refleksję teologiczną, bardzo mocno osadzoną w Biblii.
Czytaj także:
„Nie” dla gitary elektrycznej, syntezatorów i „Hallelujah” Cohena w liturgii. Instrukcja Episkopatu
Przygotowałem małą antologię fragmentów dawnych adwentowych pieśni. Niektóre z nich dziś brzmią zabawnie lub przywodzą na myśl niekoniecznie pobożne skojarzenia. Skomponowałem z nich adwentowo-historiozbawczą opowieść.
***
Pan stworzył Adama, ludzkiego plemienia
Ojca, Ewę matkę, co zgrzeszyli jabłkiem.
***
Urząd zbawienia ludzkiego potrzebował pilnie tego,
By upadek Bóg naprawił, człowieka grzesznego zbawił.
Pan Bóg w Trójcy świętej radził, by świat zbawił, grzechy zgładził,
Przez wcielenie Syna Swego sprawą Ducha Najświętszego.
***
Błąkał się człowiek wśród okropnej nocy,
Bolał i nikt go nie wspomógł w niemocy,
Póki nie przyszła z wiekami żądana
Z Judzkiej krainy Panna zawołana.
Ona pokorą i oczy skromnemi
Boga samego ściągnęła ku ziemi,
Że, którego świat nie objął wielkości
Tego panieńskie zamknęły wnętrzności.
***
W czasie smutnym adwentowym, jak przed przyjściem Chrystusowem,
Z żalem serca rozważamy, z Patryarchami wołamy:
„Spuśćcie nam Zbawcę, niebiosa! Ziemię niech użyźni rosa,
Niwa gruntu Panieńskiego niech wyda Sprawiedliwego!”
***
Przyjdź o zbawienie pogańskie,
Jezu dziecię panieńskie,
Niech się wszystek świat dziwuje,
Bo rzecz nową Pan gotuje.
***
Posyła do Panny nielada Anioła,
lecz mocarza Swego, cnego Archanioła, Miłośnik narodu.
Niechaj śle mocnego posła w naszej sprawie,
by ludzkiej naturze uczynił bezprawie z panieńskiego płodu.
***
Wychodź, Pośle, z temi posłany darami,
Odkryj, co staremi tajono pismami, mocą posłanego.
Przystępuj, a zwiastuj, mów: Bądź pozdrowiona,
mów, że łaski pełna, że z Bogiem złączona, Mów, niech się nie boi.
***
Archanioł widząc Pannę troskliwą,
Jął ją cieszyć mową łagodliwą.
***
Wysłuchała Panna posła i przyjęła, uwierzyła słowu i Syna poczęła, Ale przedziwnego;
I Radzcę i Rządzcę narodu ludzkiego, Boga wszechmocnego,
Ojca wieku wszego, w słowie gruntownego.
***
By nad przyrodzenie miał Swój ród Król chwały,
Rządził i panował, a kwas ciał zbrzydniały
Zniósł śród niepokoju.
By twarde Swą mocą pysznym przytarł rogi
I karki wyniosłych rzucił pod Swe nogi,
Dzielny zawsze w boju.
***
Którego chwali niebo niestanowne,
Ziemia potoczna i morze żeglowne,
Możnej krainy troistej Dziedzica
W żywocie nosi swym czystym Dziewica.
Szczęśliwaś, Matko, z upominku tego,
Stworzyciel nieba bowiem wysokiego,
Który świat wielki w garści swej ukrywa,
W żywocie twoim zamknion odpoczywa.
***
Gdy świat skłaniał ku wieczoru, Oblubieńczego pozoru,
Wyszedłeś, Panie, z łożnicy
Żywota Matki-Dziewicy.
***
O najświętsza lilia, Dziewico Matko Marya;
Boleści żadnej nie miała, Kiedyś porodziła Syna.
Z wysokości być Go znała; Tak wielbimy sławnego Syna,
Jezusa, miłego Pana, Który podeptał szatana.
***
Tobie nad pomysł, dowcip i wymowę
Wznawiamy, Panno, rzecz Gabryelowę,
Któraś od niego w te słowa uczczona:
Bądź pozdrowiona!
Czytaj także:
Muzyka na Adwent. Te utwory przygotują cię na Boże Narodzenie
Teksty zaczerpnięte z: „Zbiór pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego”, Zebrał ks. Szczepan Keller. Pelplin 1871 r.