Odnalezienie na terenie dawnej Nicei ruin 1600-letniej bizantyjskiej świątyni to jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych ostatnich lat.
Pozostałości 1600-letniej bizantyjskiej bazyliki zostały odkryte w 2014 roku na dnie jeziora Iznik w północno-zachodniej Turcji, w prowincji Bursa, w miejscu, w którym przed wiekami odbyły się dwa Synody nicejskie – pierwszy w 325 roku, a drugi w 787.
Odkrycie na dnie jeziora
Pozostałości kościoła odkryto dzięki zdjęciom lotniczym, które wykonywano w związku z inwentaryzacją zabytków historycznych i kulturowych tego regionu Turcji. Widać na nich wyraźnie ruiny układające się w plan trzynawowej bazyliki. Pozostałości świątyni znajdują się mniej więcej 20 m od brzegu jeziora Iznik.
Od dwóch lat mówi się o planach otwarcia w tym miejscu podwodnego muzeum archeologicznego, by umożliwić turystom obejrzenie ruin bazyliki.
Historia bazyliki w Iznik
W wywiadzie udzielonym „Hurriyet News” Mustafa Şahin, profesor archeologii Uniwersytetu Uludağ w Bursie, powiedział, że świątynia mogła powstać jako pokłosie Synodu Nicejskiego I (uznanego potem za pierwszy sobór powszechny Kościoła), zwołanego w 325 r. przez cesarza Konstantyna Wielkiego. W każdym razie powstanie bazyliki datuje się raczej na IV w.
Bazylikę wybudowano na cześć św. Neophytosa, 16-latka, który zginął śmiercią męczeńską w 303 r., w okresie prześladowań za cesarza rzymskiego Dioklecjana. Co ciekawe, średniowieczne przedstawienia pokazują tego świętego, jak ginie właśnie na brzegu jeziora, stąd przypuszczenie, że kościół mógł powstać w miejscu śmierci Neophytosa. Śmierci – według podań – bardzo okrutnej, dodajmy.
Rozgniewani prześladowcy zawiesili świętego na drzewie, biczowali go, a potem rozszarpywali jego ciało żelaznymi „pazurami”. Następnie wrzucili go do rozpalonego do czerwoności pieca, ale święty męczennik, przebywając w nim trzy dni i trzy noce, nadal pozostawał przy życiu. W końcu jeden z pogan przebił go mieczem (niektórzy mówią, że włócznią) i święty odszedł do Pana w wieku szesnastu lat – podaje Cerkiew Prawosławna Ameryki.
Jak doszło do zburzenia bazyliki w Iznik
Archeologowie stwierdzili, że bazylika została zniszczona podczas trzęsienia ziemi – prawdopodobnie tego, które miało miejsce w tamtym rejonie w 740 r. Świątyni nigdy nie odbudowano, a jej ruiny, w związku ze zmianą ukształtowania terenu, znalazły się w końcu pod wodami jeziora Iznik. Odkrycie bazyliki zostało przez Instytut Archeologiczny Ameryki nazwane jednym z 10 największych odkryć archeologicznych w roku 2014.
Czytaj także:
W Turcji odkryto bizantyjski kościół sprzed 1,5 tys. lat!
Czytaj także:
Najbardziej niezwykłe kościoły na świecie. Znasz je? [zdjęcia]
Czytaj także:
Kaplica Sykstyńska średniowiecza wydobyta spod ziemi po niemal 1200 latach! [foto]